การตอบสนองต่อสิ่งเร้ามีะไรบ้าง
Sensory Input รับสิ่งเร้ามา
Integration ส่งข้อมูลไปยังสมองหรือไขสันหลังเพื่อประมวลผลเชื่อมกับความจำเดิม
Motor output สั่งการไปยังกล้ามเนื้อต่างๆ ให้แสดงพฤติกรรมออกมา
Type of skeletons
1 Hydrostatic skeleton
ลักษณะ : ใช้แรงดันของเหลวภายในลำตัวในการคงรูปร่างเเละเคลื่อนที่
พบได้ใน
แมงกระพรุน
พลานาเรีย
ไส้เดือนดิน
2 Exoskeleton
ลักษณะ : เปลือกแข็งหุ้มภายนอก
Arthropods -> กุ้ง แมลง ปู
Molluscs -> หอย
3 Endoskelethon
ลักษณะ : มีโครงสร้างแข็งอยู่ภายในร่างกาย(กระดูก)
Echinoderma -> ดาวทะเล,เม่นทะเล
Chordata -> สัตว์ที่มีกระดูกสันหลังทุกชนิด
Humen skelethon system
1 Long Bon stucture
Diaphysis(กลาง) -> เป็น complact Bone แข็งแรง ภายในมีโพรงใส่ ไขกระดูกสีเหลือง เก็บไขมัน
Epiphysis(หัวท้าย) -> เป็น spongy bone รูพรุนรับแรงกระแทก ใส่ red bone marrow สร้างเม็ดเลือด
2 Bone cell
Osteoblast -> สร้างเนื้อกระดูกใหม่
Osteoclast -> สลายกระดูกเอาแคลเซียมไปใช้
3 joints
Ball&socket joint -> หัวไหล่ สะโพก
Hiddle joint -> ข้อศอก หัวเข่า
Pivot joint -> กระดูกคอ
Gliding / plane joint -> ข้อมือ ข้อเท้า
Saddle joint -> นิ้วโป้ง
Condyloid -> โคนนิ้ว ข้อนิ้ว
กลไกลการหดตัวของกล้ามเนื้อ
Myosin -> เส้นใยหนา มีหัวจับactin
Actin -> เส้นใยบาง
Sencomere -> หน่อยย่อยการหดตัว
หัวของmyosinไปจับกับactinแล้วดึงเข้ามา ทำให้ sencomere เกิดการหดตัวทำให้กล้ามเนื้อหด
การทำงานของกล้ามเนื้อ
ทำงานแบบ antagonistic pairs(เนื้อลายทำงานเป็นคู่ในทิศตรงกันข้าม)
Flexor -> กล้ามเนื้อหด ข้อต่อพบเข้ามา
Extensor -> กล้ามเนื้อหด ทำให้ข้อต่อกางออก
ปัจจัยการหดตัว
Ca²+ -> ปล่อยมาให้myosin จับกับactin(ถ้าไม่มีแคลกล้ามเนื้อไม่หดตัว)
ATP -> คลายหัวmyosinออกจาก actin(ไม่มีเนท้อจะเกร็งค้าง)
Peripheral Nervous System(PNS)
คือเสเนประสาทที่ “ยื่นออกมาจาก CNS“ ได้แก่ เส้นประสาทแขน ขา ลำตัว ฯลฯ
แบ่งเป็น 2 ระบบย่อย :
Afferent(sensory) - ขาเข้า
รับความรู้สึกจากผิวหนัง กล้ามเนื้อ ข้อต่อ อวัยวะพิเศษ
ส่งสัญญาณเข้าไปยังสมอง/ไขสันหลัง
Afferent = Arrive
Efferent(Motor) - ขาออก
ส่งคำสั่งออกจากสมอง -> กล้ามเนื้อ
Efferent = Exit
Central Nercous System(CNS) มีอะไรบ้างหน้าที่คือ
ประกอบด้วย
สมอง
ไขสันหลัง
หน้าที่ = ประมวลผล,ตัดสินใจ,ควบคุมทั้งหมด
การแบ่งระบบประสาท แบ่งได้กี่ประเภท
2 คือ
Central Nerbous System(CNS)
Peripheral Nerbous System(PNS)
การแบ่งตามการควบคุม ได้กี่ประเภทอะไรบ้าง
Somatic Nervous System
Automatic Nervous System
Somatic Nervous System คือ
ระบบที่ควบคุมกล้ามเนื้อลาย ซึ่งระบบจะเกี่ยวข้องกับสิ่งที่เราควบคุมได้ อย่าง การเดิน ยกแขน หันหัว
ระบบควบคุมอัตโนมัติ ควบคุมดังนี้
กล้ามเนื้อเรียบ
กล้ามเนื้อหัวใจ
ต่อมต่างๆ
แบ่งเป็น 2 อย่างคือ
Sympathetic -> ตื่นตัว (หัวใจจะเต้นเร็วขึ้นอัตราการหายใจสูงขึ้น)
Parasympathetic -> ผ่อนคลาย (หัวใจเต้นช้าลง กระตุ้นการย่อยอาหาร และผ่อนคลาย)
Enteric Nervous System(ENS) ระบบที่เป็นส่วนหนึ่งของ Auto
เป็นเครือข่ายประสาทที่อยู่ในผนังลำไส้ตั้งแต่หลอดอาหาร -> ทวารหนัก
สามารถทำงานเองได้โดยไม่ต้องมีสมองมาควบคุมเปรียบเสมือนสมองชิ้นที่ 2
ระบบรับความรู้สึกจากผิวหนัง มีอะไรบ้าง
Special Senses มีอะไรบ้าง
ตา(vision)
หู(Hearing)
จมูก(Small)
ลิ้น(Taste)
การทรงตัว(Equilibrium)
หูประกอบด้วยอะไรบ้าง
หูมี 3 ชั้น
หูชั้นใน
ใบหู(Auricle/Pinna) ->รับคลื่นเสียงจากสิ่งแวดล้อม
ช่องหู(External auditory canal) -> นำเสียงเข้า เยื่อหุ้มแก้ว(tympanic membrane)
หูชั้นกลาง มีกระดูก 3 ชิ้น
Malleus -> รับแรงสัานจากเยื่อหุ้มเเก้วหูส่งไป incus
Incus -> เชื่อมต่อ malleus -> stapes เพื่อส่งแรงสั่นต่อ
Stapes -> ส่งแรงสั่นจาก incus ไป cochlea(หูชั้นใน)
Cochlea - การได้ยิน
Semicircular canals - การทรงตัวแบบหมุน
Utricle / Saccule - การทรงตัวแนวตรงขึ้นลง
Hair cells
อยู่ใน cochlea
เปลี่ยนการสั่นของเยื่อในหูเป็นสัญญาณไฟฟ้า -> ส่งไปสมอง
การสั่นของเยื่อในหูชั้นใน (Basilar membrance)
เสียงเข้ามา เยื่อแก้วหูสั่น กระดูก 3 ชิ้น สั้น oval window
สั่นผ่าน cochlear fluid ทำให้ Basilar membrane สั่น
Hair cellจะงอ ทำให้ช่องไออนเปิด k,caไหลเข้า membrance potential เปลี่ยนถ้าแรงสั่นเเรงจะเกิดaction potentialและ แปลงแรงสั่นเป็นสัญญาณไฟฟ้า สัญญาณจะส่งไปสมองผ่าน Cochlear nerve ทำให้เราได้ยินเสียง+ทรงตัว
สรุป hair cellแกว่ง -> ion flow -> เกิด action potentail -> สมอง
การส่งกระแสประสาท
เส้นทางการสั่งการ(motor system)
upper motor neuron(UMN)
จากสมอง->ไขสันหลัง
ถ้า UMN เสีย -> กล้ามเนื้อจะตึง(Hyperreflexia)
Lower Motor Neuron(LMN)
จากไขสันหลัง -> กล้ามเนื้อ
ถ้า LMN เสียจะทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง
Neuromuscular Junction (NMJ)
จุดเชื่อมระหว่าง ปลายประสาท (Neuron terminal)กับ กล้ามเนื้อ
สิ่งสำคัญ:
Neurotransmitter = Acetylcholine (ACh)
ปลายประสาทปล่อย ACh ไปจับ receptor ที่กล้ามเนื้อทำให้กล้ามเนื้อหดตัว
เส้นทางประสาทที่สำคัญ (Sensory Pathway)
1. Dorsal Column (DCML) ⭐
รับ: Proprioception + Fine touch
เส้นทาง: วิ่งขึ้นด้านหลังของไขสันหลัง → ไปสมอง
จุดสำคัญ: สัมผัสละเอียดและรับรู้ตำแหน่งร่างกาย
2. Spinothalamic tract ⭐
รับ: Pain + Temperature
เส้นทาง: ไขว้ไปฝั่งตรงข้ามทันทีที่เข้าไขสันหลัง → ขึ้นไปสมอง
จุดสำคัญ: ความเจ็บปวดและอุณหภูมิ
3. Spinocerebellar tract ⭐
รับ: ข้อมูลท่าทาง การเคลื่อนไหว
เส้นทาง: ไปสมองน้อย (cerebellum)
จุดสำคัญ: ควบคุมการทรงตัวและการประสานการเคลื่อนไหว
VIII. สมองส่วนควบคุมการเคลื่อนไหว
1. Frontal lobe (ด้านหน้า)
ทำหน้าที่ ควบคุมการเคลื่อนไหว (Motor)
บริเวณกลางเรียกว่า motor homunculus
ส่วนของร่างกายที่ใช้ทักษะละเอียด เช่น มือ ปาก จะมีพื้นที่ใหญ่
2. Parietal lobe (ด้านหลัง)
ทำหน้าที่ รับความรู้สึก (Sensory)
มี sensory homunculus เช่นกัน
ส่วนของร่างกายที่รับความรู้สึกละเอียดจะมีพื้นที่ใหญ่
Frontal lobe (สมองกลีบหน้า)
หน้าที่ที่ต้องรู้เพื่อสอบ:
ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย (Motor control)
มีบริเวณสำคัญชื่อ Primary motor cortex ซึ่งวาดเป็นรูป motor homunculus
อวัยวะที่ต้องการการควบคุมละเอียด เช่น มือ และ ปาก จะมีพื้นที่ใน motor cortex ใหญ่เป็นพิเศษ
→ ออกสอบบ่อย: "พื้นที่ใหญ่ = การควบคุมละเอียด"
เกี่ยวข้องกับ การคิด การวางแผน การตัดสินใจ บุคลิกภาพ (อาจเจอในคำถามเสริม)
---
Parietal lobe (สมองกลีบข้าง)
ทำหน้าที่ รับความรู้สึกจากร่างกาย เช่น สัมผัส แรงกด การสั่น
มีบริเวณ Primary somatosensory cortex ซึ่งมี sensory homunculus
ส่วนของร่างกายที่รับความรู้สึกละเอียด เช่น ปลายนิ้ว ริมฝีปาก จะมีพื้นที่ใหญ่
→ ออกสอบบ่อย: "พื้นที่ใหญ่ = ความรู้สึกละเอียด"
เกี่ยวข้องกับการรับรู้ตำแหน่งของร่างกาย (proprioception) และการรับรู้ว่ามีอะไรสัมผัสเรา
Zuletzt geändertvor 11 Tagen