ระบาดวิทยาและการสาธารณสุข

cea winslow(คนแรกที่นิยามความหมายของระบบสาธารณสุข)

เป้าหมายของสาธารณสุขปี 2568

WHO(world health organization)

Clinical care

determinate

epidemic /outbreak

health outcome

The history of public

• 500 bce กรีกได้ตั้งมาตรการทางด้านสุขอนามัยมากขึ้น

• 1840s อังกฤษตั้งกฎสาธารณสุข

• 1970 ตั้งศูนย์ป้องกันด้านสิ่งแวดล้อม

Pandemics

• Influenza(ไข้หวัดใหญ่)

• Polio

• HIV

A Public Health Approach

ต้องรู้ก่อนว่าปัญหาคืออะไร หลังจากรู้แล้วก็ดูว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาคืออะไร จากนั้นจะไปดูว่าเราจะแก้ปัญหานั้นยังไงอย่างต้องเปลี่ยนแปลง ประเมินใหม่มั้ยหรือยังไง เพื่อให้กระทรวงออกกฎระเบียบ

Public Health Core Sciences(วิทยาศาสตร์พื้นฐานสาธารณสุข)

• Surveilance(เฝ้าระวัง)

• informatics(สารสนเทศ)

• Laboratory

• epidermiology

• Prevention effectivenes(ประสิทธิภาพในการป้องกัน)

นิยามของการระบาดวิทยา

การศึกษาการกระจายตัวของโรคและปัจจัยเสี่ยงในประชาชน

วัตถุประสงค์ของ epidemiology

หาสาเหตุของโรค ดูปัจจัยเสี่ยง การดูอัตราแพร่กระจาย เอาข้อมูลของepiมาเป็นฐานข้อมูลในการสรุปว่าควรป้องกันยังไงข

John Snow -> บิดาการระบาดวิทยา

CDC -> กรมควบคุมโรคเปรียบเสมือนตัวแทนทางด้านสาธารณะสุขทั่วโลก

Epidomiologic

การเกิดโรคจะเกิด 2 คำนี้ -> substible,immune population

2 คำนี้นำไปสู่ -> herd immunity

herd immunity ภูมิคุ้มกันหมูโดยจะนำค่า basic reproduction number ไปหาว่าจำนวนคนที่ติดเชื้อนึ่งคนแพร่เชื้อได้เท่าไหร่ให้กับคนที่ยังไม่มีภูมิ ค่านี้ก้จะนำไปหาได้ว่าต้องฉีดวัคซันเท่านี่%คนทั่วโลกถึงจะไม่เป็น

Epimology คือมีประโยชน์ในการป้องกันโรคคือป้องกันคนกลุ่มเสี่ยงสูง(highrisk) เพราะคนเสี่ยงสูงทีโอกาศเป็นได้ง่ายกว่าคนติดโรคไปแล้ว

ข้อมูลของระบาดวิทยามีประโยชน์ต่อการรักษาคือข้อมูลของโรคหมแสามารถกลับมาดูได้ว่าโรคเนี้ยเป็นงี้ใช่โรคที่คิดไว้จริงมั้ย

การทำงานของระบบสาธารณสุขทั่วโลก

1. Assesment -> ประเมินคุณภาพของสุขภาพ

2. Policy -> การออกนโยบาย

3. Assurance -> การติดตามผลเพื่อรับรองว่านโยบายที่ออกไปนั้นมันได้ผลจริง

องค์ประกอบหลักของระบบสาธารณสุขของไทย

1. ระบบบริการสุขภาพ -> เกี่ยวกับระบบโรงพยาบาบการให้บริการ ด้านการป้องกัน ส่งเสริมสุข รักษา ฟื้นฟู

1. กำลังคนด้านสุขภาพ -> การจัดการบุคลากรการแพทย์ให้มีตุณภาพ

2. ระบบสารสนเทศสุขภาพ -> เว็บให้ความรุ้ข้อมูลการแพทย์

3. เทคโนโลยีการแพทย์ -> อุปกรณ์ทางการแพทย์(ยา เครื่องมือ)

4. ระบบการเงินการคลังสุขภาพ -> การจัดการเงินที่เกี่ยวกับสุขภาพและประกันต่าง ๆ

5. ความเป็นผู้นำและธรรมาภิบาล -> กำหนดนโยบายต่าง ๆ

ระดับการให้บริการทางด้านสุขภาพของไทย

1. ปฐมภูมิ -> ดูแลเบื้องต้น อนามัย รพ.ตำบล

2. ทุติยภูมิ -> รพ.ทั่วไปหรือชุมชน

3. ตติ -> รพ.เฉพาะทาง รพ.มหาลัย สถาบัลเฉพาะโรค

   *มีหลายเพราะจะลดการทำงานหนักของแพทย์เฉพาะทางและรักษาตรงจุด

ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

• รัฐ

• หน่วยงานท้องถิ่น

• เอกชน

• ระบบสุขภาพ

• ภาคประชาชน

ปัจจัยที่กำหนดสุขภาพว่าจะดีแย่แค่ไหน

1. พันธุกรรม

2. พฤติกรรม

3. สังคม

4. การเข้าถึงบริหารทางการแพทย์

*สิ่งที่มีผลมากมี่สุดคือสังคมและพฤติกรรม

Pandemics